Zakup rasowego psa to dla wielu osób wyjątkowa chwila. W takiej sytuacji sprawy formalne często schodzą na drugi plan, liczy się tylko to, by jak najszybciej móc cieszyć się z towarzystwa wymarzonego psiaka. Hodowla psów rasowych musi jednak odbywać się zgodnie z prawem, dlatego każdy opiekun rasowego czworonoga powinien posiadać odpowiednie dokumenty. Najważniejszymi z nich są rodowód psa i metryka. Czy każdy rasowy pies musi posiadać rodowód i jak wygląda procedura jego wystawiania? Czym jest metryka psa i czy różni się od rodowodu? Wyjaśniamy.

 

Metryka to podstawowy dokument każdego rasowego czworonoga. W uproszeniu można powiedzieć, że stanowi ona akt urodzenia psa z hodowli. Metrykę otrzymują wszystkie szczenięta pochodzące z hodowli zarejestrowanej w Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP).

 

Po urodzeniu miotu każdy hodowca musi zgłosić psy w oddziale Związku Kynologicznego w Polsce. Następnie w hodowli odbywa się kontrola, podczas której sprawdzany jest ogólny stan zdrowia i kondycja szczeniąt z miotu. Na podstawie przeprowadzonej kontroli hodowcy wystawiana jest metryka psa. 

 

Metryka potwierdza przynależność psa do danej rasy. Znajdują się w niej też podstawowe informacje na temat czworonoga: rasa, nazwa i przydomek hodowlany, data urodzenia, numer tatuażu lub chipa, płeć, umaszczenie, informacje o matce i ojcu, dane hodowcy oraz informacje o oddziale ZKwP. Metryka powinna być podpisana i opatrzona pieczęcią organizacji.

 

Metryka psa to dokument, który wydawany jest zawsze przy kupnie psa rasowego z hodowli działającej w ramach Międzynarodowej Federacji Kynologicznej (FCI). Hodowca nie powinien żądać za nią dodatkowej opłaty. Na podstawie metryki psa można wyrobić rodowód. 

 

Kolejnym ważnym dokumentem hodowlanym jest rodowód dla psa. To właśnie ten dokument najczęściej jest traktowany jako swoista gwarancja, że pies jest rasowy. Z drugiej strony wielu opiekunów psów nie wie, czy rodowód jest im potrzebny, czy może jego posiadanie to wyłącznie sprawa prestiżu. Jak jest w rzeczywistości?

 

Rodowód psa to dokument nie tylko poświadczający, że czworonóg jest przedstawicielem danej rasy, ale również dostarczający szczegółowych informacji o pochodzeniu psa. Rodowód wystawiony przez ZKwP pozwala prześledzić drzewo genealogiczne szczeniaka do czwartego pokolenia wstecz. Dzięki temu daje gwarancję zgodności cech wyglądu zewnętrznego i charakteru szczeniaka ze wzorcem rasy. Oryginalny rodowód psa wydany przez ZKwP ma również wartość prognostyczną w przypadku przeznaczenia psa do dalszej hodowli. 

 

Często przyszli psi opiekunowie myślą, że przy zakupie psa zostanie wystawiony rodowód. To błędne przekonanie. Hodowca nie przekazuje tego dokumentu nowemu właścicielowi czworonoga. To opiekun może wyrobić psu rodowód. Cała procedura jego wystawiania nie jest skomplikowana, jednak konieczne jest spełnienie wymagań formalnych.

 

Przede wszystkim, by otrzymać rodowód psa, trzeba najpierw zarejestrować się w Związku Kynologicznym w Polsce. Następnym krokiem jest złożenie w oddziale ZKwP umowy kupna i metryki, która zostanie przesłana do zarządu głównego organizacji. Czas oczekiwania na rodowód wynosi około 20 dni. Za rodowód krajowy trzeba zapłacić 100 zł, jeśli jednak wyrabiany jest w trybie ekspresowym, opłata wyniesie aż 400 zł. Termin odbioru rodowodu można ustalić podczas składania metryki.

 

Oprócz rodowodu krajowego można wyrobić też psu rodowód eksportowy. Dokument taki jest potrzebny, jeśli chcesz zarejestrować psa rasowego w innym kraju. Za rodowód eksportowy trzeba zapłacić 200 zł. Czas oczekiwania na jego wydanie jest podobny jak w przypadku dokumentu krajowego. 

 

Rodowód psa zawiera szczegółowe informacje na temat przodków psa, ich osiągnięć na wystawach, stopnia wyszkolenia i przebytych badań. Znajdziesz w nim m.in.:

 

W przeciwieństwie do metryki rodowód nie jest dokumentem, który musi posiadać każdy opiekun rasowego psa. Wyrobienie rodowodu psa nie jest obowiązkowe. Jeśli kupujesz psa danej rasy wyłącznie po to, by zyskać wspaniałego towarzysza, z pewnością wystarczy Ci sama metryka.

 

Rodowód jest jednak niezbędny, jeżeli chcesz prowadzić legalną hodowlę psów określonej rasy. Tylko pies z rodowodem może brać udział w wystawach i uzyskać uprawnienia suki hodowlanej lub psa reproduktora. Musisz więc posiadać ten dokument, jeżeli planujesz przeznaczyć swojego pupila do rozrodu, a następnie sprzedawać szczenięta. W innym wypadku potomstwo Twojego pupila będzie traktowane na równi z psami nierasowymi. Nie będziesz mógł więc ich sprzedawać ani określać mianem rasowych.

 

Warto pamiętać, że rodowód otwiera wiele możliwości. Nie jest natomiast żadnym zobowiązaniem. Jego posiadacze nie muszą uczestniczyć w wystawach ani rozmnażać swoich podopiecznych. Z tego powodu z pewnością warto go mieć. 

 

Jeżeli chcesz kupić rasowego czworonoga, powinieneś szukać wyłącznie hodowli zrzeszonych w ZKwP działającym w ramach FCI. Dzięki temu będziesz mieć pewność co do pochodzenia swojego czworonożnego podopiecznego. Najłatwiej znaleźć takie hodowle, kontaktując się z oddziałem organizacji znajdującym się w pobliżu. Można również skorzystać z wyszukiwarki hodowców FCI lub bazy przydomków hodowlanych ZKwP.

 

Przed zakupem szczeniaka warto też poprosić hodowcę o okazanie rodowodu jego matki. Niektórzy hodowcy, działający poza główną organizacją, mają własne rodowody i metryki. Z tego powodu zawsze należy upewnić się, czy dokumenty są zgodne z oryginalnymi wzorami ZKwP i widnieją na nich pieczątki oraz podpisy przedstawicieli tej organizacji. 

 

Skoro posiadanie rodowodu nie jest konieczne, czy można zakupić psa po rodzicach bez tego dokumentu? Niestety wątpliwości miłośników psów często wykorzystują nieuczciwi pseudohodowcy. Niejednokrotnie można natrafić na oferty osób, które próbują sprzedać „rasowego” psa bez rodowodu. Sprawę jeszcze bardziej komplikuje fakt, że w Polsce istnieje mnóstwo stowarzyszeń hodowlanych, które wydają własne dokumenty psom. Do ich otrzymania często nie jest potrzebne spełnienie żadnych specjalnych wymagań. Takie organizacje działają zgodnie z prawem, a zarejestrowane w nich szczenięta mogą być sprzedawane. Ile wspólnego mają z psami rasowymi, pozostaje kwestią dyskusyjną. Bardzo często są to jedynie psy w typie rasy, które pod względem behawioralnym w ogóle jej nie przypominają.

 

Warto pamiętać, że zakup psa z pseudohodowli to zawsze spore ryzyko. Nie ma pewności, czy psiaki nie są obarczone poważnymi problemami zdrowotnymi o podłożu genetycznym. Ich charakter jest trudny do przewidzenia. Co więcej, nierzadko zdarza się , że szczeniaki, które na pierwszy rzut oka przypominają przedstawicieli jakiejś rasy, wyrastają na znacznie większe i masywniejsze. Kolejnym problemem są warunki, w jakich wychowują się psiaki. Pseudohodowcy często nie dbają o zapewnienie swoim czworonogom właściwego żywienia, profilaktyki weterynaryjnej czy odpowiedniej socjalizacji. Z tego powodu istnieje spore ryzyko, że zwierzaki będą miały w przyszłości problemy ze zdrowiem lub zachowaniem. Nierodowodowy pies ma też zupełnie zamkniętą drogę do kariery wystawowej.

 

Nawet jeśli nie planujesz kariery wystawowej dla swojego przyszłego pupila, nie powinieneś wspierać procedery rozmnażania psów w pseudohodowlach. Niestety wciąż nie brakuje osób, które nabywają szczeniaki w pseudohodowlach, przez co mogą one dalej działać – często ze szkodą dla zwierząt i świata kynologicznego. Tymczasem wyjątkowego nierasowego czworonożnego przyjaciela z powodzeniem można znaleźć w schronisku, przyczyniając się dodatkowo do ograniczenia bezdomności wśród zwierząt.

 

Autorka: Marta Majewska